جیم جارموش: موسیقی دقیقا یک رهایی است / چگونه کارگردان ˝گوست داگ˝ یک ستاره راک شد

جیم جارموش با ستاره‌های مختلف از جانی دپ تا تیلدا سوئینتن کار کرده است، اما در بسیاری فیلم‌های او مانند "مرد مرده" و "فقط عاشقان زنده‌ ماندند"، احساسی‌ترین لحظه‌ها نه از بازیگران روی روی تصویر، بلکه از موسیقی‌ای که او برای فیلم انتخاب کرده – و هر چه جلوتر می‌رود بیشتر ساخته خود اوست - می‌آید.
وقتی جارموش در 2009 فیلم "حدود کنترل" (درباره مردی تنها، کم‌حرف و گوشه‌گیر با بازی ایزاک دو بانکوله) را می‌ساخت، دوست داشت در فیلم خود از آهنگ‌های گروه‌های متال مانند "بوریس"، "Earth" و "سان او" استفاده کند، اما متوجه شد در لحظه‌های سینمایی مشخص، هیچ‌چیز کاملا درست نیست. جارموش که سال‌هاست که در گروه‌های مختلف می‌نوازد، با هم‌فکری تهیه‌کننده خود کارتر لوگان یک نقشه دیگر طراحی کرد.
او می‌گوید: پیشنهاد دادم به استودیو برویم و ببینیم آیا می‌شود قطعه‌ای ساخت که به کار فیلم بیاید. ما این قطعه‌های بدون انسجام، لایه‌لایه و توهم‌زا را با درامز، گیتار و کیبورد ساختیم. کاری که انجام دادیم حسابی جواب داد. برای همین به این فکر افتادیم که یک گروه درست کنیم و کارمان را ادامه بدهیم.
جارموش و لوگان که خودش سال‌هاست یک درامر است، با شین استون‌بک مهندس صدا یک تیم تشکیل دادند. جارموش در ریمیکس آهنگ "ارکیده آبی" از گروه راک "وایت استرایپس" به استون‌بک کمک کرده بود. در واقع جک وایت عضو گروه "وایت استرایپس" از جارموش و میشل گوندری خواسته بود در ریمیکس با استون‌بک همراه شوند و این زمینه‌ساز آشنایی جارموش با او شد.
اولین آلبوم چندآهنگه گروه با نام "بد ربیتس" به بازار آمد، اما اسم گروه خیلی زود به "اسکورل" (Sqürl) تغییر کرد.
جارموش که حاضر نیست ریشه‌های این نام را توضیح بدهد، به شوخی می‌گوید: قرار نیست به شما بگوییم این نام از کجا آمده است. فقط از روی بدجنسی!
اعضای گروه "اسکورل" همگی توانایی کار با سازهای مختلف را دارند، از گیتار گرفته تا گیبورد و حتی می‌توانند بخوانند. نتیجه کار صدایی است که انگار دو گروه راک "Jesus and Mary Chain" و "My Bloody Valentine" همکاری کرده‌اند.
آن‌ها متوجه شدند موسیقی اجازه می‌دهد خیلی سریع‌تر از فیلم‌ها با تماشاگران خود ارتباط برقرار کنند. ماه‌ها یا شاید سال‌ها طول می‌کشد که یک فیلم اکران شود، در حالی که موسیقی این طور نیست.
لوگان می‌گوید: موسیقی یک جور قرابت دارد و انجام دادن آن ساده است. می‌توانید یک آهنگ را بنویسید و ضبط کنید و تا عصر آن را آماده کنید. در مورد فیلم کار کمی دشوارتر است.
جارموش می‌گوید: من عاشق فیلم ساختن هستم. عاشق همکاری با آدم‌ها هستم. عاشق تدوین هستم، جایی که می‌توانید یک فیلم را شکل بدهید. کل روند کار را دوست دارم، اما یک میلیون پرسش هست که دائم باید جواب بدهید. موسیقی خیلی متفاوت است. از نظر من دقیقا یک رهایی است. می‌توانید بدون حرف با دیگران ارتباط برقرار کنید.
"اسکورل" بجز حضور در موسیقی متن فیلم "حدود کنترل" با جوزف فان ویسم همراه شدند تا موسیقی متن فیلم خون‌آشامی "فقط عاشقان زنده‌ ماندند" با بازی سوئینتن و تام هیدلستن را بسازند که سال گذشته در بخش مسابقه رسمی جشنواره فیلم کن نمایش داده شد.
لوگان و جارموش همچنین خود را برای اجرای زنده موسیقی فیلم‌های من ری (هنرمند تجسمی آمریکایی و سازنده فیلم‌های کوتاه آوانگارد) آماده می‌کنند.
کارگردان فیلم‌های "شب روی زمین" و "گوست داگ: شیوه سامورایی" درباره اجرای زنده همراه با نمایش فیلم، می‌گوید: سعی می‌کنیم از روی نقشه حرکت کنیم، اما هیچ‌وقت موفق نمی‌شویم. بعضی وقت‌ها همین‌طور شروع به نواختن می‌کنیم تا ببینیم چه اتفاقی می‌افتد.
"اسکورل" در عین حال یک وبسایت به نام "SqürlWorld" راه‌اندازی می‌کند که قرار است در آن تجربیات صوتی خود را در دسترس شنونده‌ها قرار بدهند. لوگان بجز این در یک گروه دیگر نیز حضور دارد و درگیر تهیه چند فیلم هم هست که دو تای آن‌ها پروژه‌های بعدی جارموش هستند.
لوگان می‌گوید: ما سرمان خیلی شلوغ است. جارموش اضافه می‌کند: ما معتاد به کاریم.
آن‌ها همزمان در چند پروژه دیگر نیز همکاری می‌کنند، از جمله یک کتاب عکس و یک فیلم که قرار است موسیقی آن را همزمان با پخش فیلم بسازند.
جارموش می‌گوید: برای همین است که آلبوم‌های چندآهنگه را دوست داریم. می‌توانیم هر سه ماه به استودیو برویم و موسیقی کافی برای یک آلبوم چند آهنگه جدید درست کنیم. شاید بالاخره با قطعه‌هایی که ساخته‌ایم یک آلبوم کامل بیرون دادیم.
برنامه‌ کاری فشرده آن‌ها به این معنی است که بعید است فرصت کنند بجای تک‌اجرا در جشنواره‌ها و رویدادهای خاص به یک تور جهانی بروند. کارگردان فیلم‌های "عجیب‌تر از بهشت" و "قطار اسرارآمیز" می‌گوید: «دوست داریم در یک کلوپ همیشه برنامه اجرا کنیم. می‌توانیم در یک ماه هفته‌ای یک بار برنامه داشته باشیم و گروه‌های دیگر را هم دعوت کنیم که به ما ملحق شوند.
جارموش و لوگان به زودی به دنیای فیلمسازی برمی‌گردند. جارموش می‌گوید: فیلمی درباره گروه "استوجز" می‌سازیم. البته درباره زندگی ایگی پاپ نیست. بلکه یک نامه عاشقانه به "استوجز" و در کل یک مستند نامتعارف است. هنوز وسط راه هستیم، اما فیلم با سقوط آن‌ها شروع می‌شود و کلی تصاویر آرشیوی داریم.
اما در همان حال که آن‌ها روی فیلم کار می‌کنند، بیش از پیش آهنگ می‌سازند. جارموش یک آیفون دارد که پر از قطعات الهام‌بخش و جذاب است، از صدای ناقوس کلیسای جامع کلن گرفته تا شوخی‌های سوئینتن در فیلم "حدود کنترل". اینکه هیچ‌یک از این قطعات در کارهای بعدی "اسکورل" به کار می‌رود یا نه چیزی است که در استودیو مشخص خواهد شد.
جارموش می‌گوید: ما خیلی باز هستیم. وقتی یک فیلم می‌سازید، باید خود را کاملا با زمان، لوکیشن، برنامه و بازیگران تنظیم کنید. از وقتی کار فیلمسازی را شروع کردم همیشه با چنین وضعی روبرو بوده‌ام. مثلا وقتی باران می‌آید، به خودم می‌گویم حالا باید همه چیز را جمع کنیم یا کاری کنیم که در باران هم بتوان کار را ادامه داد؟ یا بازیگران در واکنش به یک دیالوگ به شوخی چیزی می‌گویند که به نظرتان خیلی خوب است و می‌توان از آن استفاده کرد، اما در موسیقی دست‌ شما باز است.