در جستجوی فرهنگ از دست رفته

از آن دست نوازندگانی است که رزومه کاری اش در مقایسه با سن و سالی که دارد بسیار پربار است. «شروین مهاجر» نوازنده جوان و البته باتجربه کمانچه پس از پشت سر گذاشتن کنسرت «شیپور صلح» (با آهنگسازی و تنظیم علی قمصری) حالا بیشتر وقتش را روی آلبوم سولوی خودش گذاشته است. با این نوازنده گفتگویی انجام داده و در آن از «مهاجر» جزئیات آلبوم جدیدش را جویا شده است. این گفتگو را در ادامه بخوانید:
-
آقای مهاجر هم اکنون بیشتر مشغول چه کاری هستید؟
در حال حاضر مشغول ضبط کردن آلبوم سولوی خودم هستم. این آلبوم اثر مستقلی است با همکاری زکریا یوسفی، نوید افقه و آتنا اشتیاقی و تاکنون برای آن اسمی را انتخاب نکرده ام.

- این قطعات از جدیدترین ساخته های شما هستند؟
نه. تمام قطعات آلبوم سال ها پیش ساخته شده اما به دلیل حساسیتی که بر روی آن داشتم، ضبطش مدت زیادی زمان برد. تمام انرژی من در این 5 ماه اخیر صرف آماده شدن این آلبوم شده است. تا پیش از این تکنوازی های من در قالب آلبوم های دیگر هنرمندان منتشر شده اما این آلبوم با آهنگسازی و تنظیم و کمانچه نوازی خودم منشتر می شود. تمام تلاشم این بود که بعد از مدت ها حالا که قرار است این آلبوم مستقل را ارائه دهم کاری درخور به بازار عرضه شود.

- در چه مرحله ای از ضبط قرار دارید؟
تا اینجای کار، ضبط ویلنسل و سارهای کوبه ای به پایان رسیده و تنبک نوازی نوید افقه باقی مانده است.کار ما در استودیوی مهر آواز و با صدابرداری علی پورمقدم به فرجام رسیده است.

- آنچه قرار است شنونده اش باشیم، بر اساس موسیقی دستکاهی ایران شکل گرفته؟
تمام کار صد درصد بر اساس موسیقی ایرانی ساخته شده اما در ساخت آن صرفاً از موسیقی ردیف استفاده نشده است. در این آلبوم لحن های مختلف موجود در موسیقی نواحی و مقامی مورد توجه قرار گرفته اند. به غیر از استفاده از المان های ردیف، حس شخصی خودم را هم به کار تزریق کرده ام. لحن موسیقی بلوچستان و حالت های موسیقی کردی و خراسانی به وضوح در این کار ملموس هستند. البته من از هیچ ملودی فولکلوری در آلبوم استفاده نکرده ام، تمام ملودی ها را خودم ساخته ام اما نوع برخورد به لحاظ ریتم و لحن بر اساس موسیقی مقامی است.

- سورپرایزی دارید که بخواهید قبل از انتشار آلبوم درباره اش صحبت کنید؟
در این آلبوم قطعه ای مستقل از سایر قطعات وجود دارد که آن را «کوارتت مهرزاد» نامیده و آن را به مهرزاد اعظمی کیا که بهترین شاگرد من است تقدیم کرده ام. او در آلبوم «نزدیک تر از دور» با من کار کرد و جرو شاگردان موفق من یه شمار می رود. مهرزاد اخیرا به کشور آذربایجان سفر کرد و در آن سفر با مراد شریف ملاقات داشت. اتفاقات خوبی برای او در حال رقم خوردن هستند. او از امیدهای آینده کمانچه نوازی ایران است. به نظر خودم این قطعه بیش از سایر قطعات شنیده خواهد شد؛ چرا که روی آن نهایت حساسیت را به خرج داده ام. حامد فکوری هم زحمت نظارت بر روی این آلبوم را به دوش کشید. امیدورام بتوانیم مراسم رونمایی هم برای این آلبوم برگزار کنیم.

یکی از قطعات آلبوم به نام «موسیو هایک» است که از کمانچه نوازان قدیمی بوده. در تاریخ موسیقی به این هنرمند کمتر پرداخته اند اما او نوازنده بسیار خوب و صاحب سبکی بوده است. استاد علی اصغر بهاری هم در صحبت های خود از این مرد سخن گفته و یکی از قطعات خود را در کتابشان به هایک تقدیم کرده اند. او کمانچه ایرانی- ارمنی می نواخت. روح الله خالقی هم در مورد ایشان سخنانی گفته اند. سال ها پیش در مججموعه آثار کمانچه نوازی قدیم کارهایی از هایک گنجانده شده. من سعی کردم با لحن نوازندگی خود او قطعه ای را تقدیمش کنم.

- از برنامه های دیگرتان چه خبر؟
بعد از تمام شدن کارهای این آلبوم، کار بر روی مجموعه تصویری «کهن کمان» را پیگیری می کنم و در ادامه می خواهم به سراغ متدولوژی و اصلاح ردیف میرزا عبدالله بروم. امیدوارم آن کار را در سال آینده پیگیری کنم.

- درباره کمانچه ای که در این آلبوم استفاده کرده اید برایمان توضیح دهید.
کمانچه آلتویی که در این آلبوم استفاده کرده ام طرح استاد قنبری مهر و ساخته آقای محمدی از شاگردان خوب ایشان است. این ساز را اولین بار در آخرین کنسرتی که به سرپرستی مرحوم مشکاتیان و در همراهی با استاد ناظری داشتیم استفاده کرده ام. آن کنسرت 8 سال پیش برگزار شد. در آن کنسرت با استاد کامکار دونوازی کردیم و این ساز را معرفی کردم.

- این ساز به دست کدام هنرمند ساخته شده است؟
این ساز طرح مشترکی از استاد قنبری مهر، آقای محمدی، حمید پورافضل و من است. در طول این سال ها در مورد این ساز تحقیق کرده ام و اتفاقا چند سالی هم هست که کمانچه آلتو مورد توجه بقیه نوازندگان کمانچه هم قرار گرفته است. کمانچه من هم کار آقای قدرت کردی است. نام این عزیزان را آوردم تا از سازندگان ساز که واقعا زحمت می کشند تشکر کرده باشم. باید بدانیم نوازنده شخصاً سازی را ابداع نمی کند، او طرحی را به سازنده می دهد و استاد سازسازی با ظرافت و زیبایی کاری می کند که صدای مورد نظر نوازنده از آن ساز بیرون بیاید.
"منبع: موسیقی ما"