«معین راهبر» یکی از تنظیمکنندگان فعال یکی دو سال اخیر موسیقی پاپ کشور بوده و جالب آنکه بیشتر همکاریهایش با چهرههای سرشناس موسیقی صورت گرفته است. «احسان خواجهامیری»، «رضا صادقی»، «علی لهراسبی»، «بابک جهانبخش»، «سامان جلیلی»، «مصطفی پاشایی» و این اواخر «مهدی یراحی» و «علی عبدالمالکی»، از جمله چهرههایی هستند که راهبر برای آنها تنظیم کرده است. به همهی اینها، باید آلبوم «اسمش عشقه» از زندهیاد «مرتضی پاشایی» -که این روزها مهمترین آلبوم پاپ در دست انتشار به حساب میآید- را هم اضافه کنیم. بازخوانی قطعه «مبه غمگین» از زندهیاد «ناصر عبدالهی» و انتشار آن از «تماشاخانه»، بهانه گفتوگویمان با معین راهبر بود. او در این گفتوگو از انتشار آثاری با صدای خودش، آلبوم مرتضی پاشایی، کملطفیهای برخی خوانندهها و... سخن گفته است.
* ماجرای قطعه «مبه غمگین» چه بود که در فضای مجازی انتشار یافت؟
این قطعه از آثار زندهیاد «ناصر عبدالهی» است. سالها قبل، زمانی که این قطعه را شنیدم، خیلی دوست داشتم آن را بخوانم و قصد داشتم اگر خوب از آب درآمد، آن را منتشر کنم. چند وقت پیش این قطعه را به صورت آنپلاگد و با یک گیتار اجرا کردم و خیلی خصوصی در اختیار برخی دوستان و نزدیکان گذاشتم و فکر نمیکردم جایی منتشر بشود. اما چند روز پیش متوجه شدم کار به لطف دوستان در برخی سایتها منتشر شده و بازخورد خوبی هم داشته است. به همین دلیل وقتی دیدم به هر حال کار پخش شده، تصمیم گرفتم آن را رسماً از جانب خودم منتشر کنم. با اینکه این قطعه به زبان بندری بوده، اما از سوی دوستانی که بندری نیستند بازخورد خوبی گرفتم و این برایم مایه خوشحالی است که توانستم در حد توان خودم یاد ناصر را زنده کنم.
* به نظر میرسد قصد داری خوانندگی را هم به صورت جدی دنبال کنی. درست است؟
بله. مشغول تولید آثاری با صدای خودم هستم که به امید خدا امسال در قالب تکآهنگ و سپس آلبوم منتشر خواهند شد.
* پیشتر گفته بودی برنامهای برای خوانندگی نداری. چه شد که تصمیمت عوض شد و اقدام به تولید آلبوم کردی؟
بله من چنین قصدی نداشتم. واقعیت این است که خیلی از اطرافیان و دوستانم مرا به این کار تشویق کردند. احساس کردم شاید من اشتباه میکنم و وقتی دوستان حرفهایام صدای مرا تأیید میکنند، شاید بتوانم در این زمینه موفق باشم. راستش من هم بدم نمیآمد و این شد که به این نتیجه رسیدم که مسئله خوانندگی را به صورت حرفهای پیگیری کنم. دوستان همکار دیگری نظیر احسان خواجهامیری و سیروان خسروی و خود مرتضی پاشایی، خودشان آهنگساز یا تنظیمکننده بودهاند و میبینیم که از موفقترینها هستند. امیدوارم من هم بتوانم در این مسیر موفق شوم. اما باید این را بگویم که من تنظیمکنندگی را خیلی بیشتر دوست دارم.
* فکر میکنی در عرصه خوانندگی به موفقیتی نظیر افرادی که نام بردی دست پیدا کنی؟
تا آنجا که به من مربوط میشود با یقین میگویم که نهایت انرژی و احساسم را به کار خواهم گرفت. اما بخش مهم ماجرا به مردم مربوط میشود و آنها هستند که باید من را بپذیرند. من تلاشم را میکنم و امیدوارم این اتفاق بیفتد. همیشه در زندگی سعی کردم آنچه را دوست دارم به دست بیاورم و این بار هم همینطور است. به اینکه خوانندهی مطرحی بشوم فکر نمیکنم. میخواهم مردم کارهایم را دوست داشته باشند.
* بسیاری از ترانهسرایان، آهنگسازان یا تنظیمکنندگانی که به سمت خوانندگی آمدهاند، این نکته که «خوانندگان حق مطلب را در خصوص تولیدات آنها ادا نمیکنند» را به عنوان یکی از انگیزههای مهمشان عنوان میکنند. این مسئله در مورد تو هم صدق میکند؟
راستش من هم خیلی وقتها این احساس را داشتهام و تصورم این بود که خواننده حق مطلب را ادا نکرده و خودم بهتر از او میتوانستم کار را اجرا کنم و شاید بتوان اسم این را «از خودگذشتگی» گذاشت. مسئلهی دیگری که وجود دارد این است که بسیاری از خوانندهها وقتی اثری به موفقیت میرسد، نقش عوامل تولید را نادیده میگیرند. نهایت لطف دوستان خواننده این است که پنج ثانیه ما را در کنسرتهایشان معرفی میکنند تا مردم برایمان دست بزنند. البته قطعاً همهی خوانندگان ما اینطور نیستند و خیلی از آنها قدرشناسند. در پاسخ به سوال تو باید بگویم بله؛ این مسائل انگیزهی من را برای ورود به عرصه خوانندگی تقویت کرد. با این وجود همچنان تنظیم را بیشتر دوست دارم و برایم مهمتر است.
* اما قطعاً وقتی وارد عرصه خوانندگی شوی و به خصوص اگر به موفقیت هم دست پیدا کنی، وقت و انگیزهی کمتری برای ساخت آهنگ خوانندگان دیگر خواهی داشت و به مرور در این عرصه کمرنگ خواهی شد. برای مثال میتوان سیروان خسروی، مهدی یراحی یا شهاب رمضان را مثال زد که پس از یک دوره همکاری با دیگران، وقتی بحث خوانندگیِ خودشان جدی شد، به مرور همکاریهایشان با دیگران کمتر شد و حتی سیروان این همکاریها را قطع کرد.
درست است. به هر حال وقتی یک موزیسین خواننده میشود، از نظر زمان محدود شده و فکر و ذکرش این میشود که چه بخوانم که مردم دوست داشته باشند و این اتفاق طبیعی است. اما من کارم (تنظیمکنندگی) را واقعاً دوست دارم. با فکر و عشق کارهایم میخوابم و بیدار میشوم. سعی میکنم این مسئله را مد نظر داشته باشم و این دو مقوله را به صورت جداگانه دنبال کنم.
* یادم هست «احسان خواجه امیری» قبلاً گفته بود که «شاید من سالی سه یا چهار آهنگ خوب بسازم و اگر کارِ درجه یکی باشد، طبیعتاً آنها را برای خودم استفاده میکنم و باید کارهای درجه دو را به دیگران بدهم، در نتیجه اصلاً چنین کاری نمیکنم.» این یک مسئلهی طبیعی است که هر خوانندهای بخواهد بهترینها را با صدای خودش ارائه دهد. در مورد تو هم احتمالاً این اتفاق میافتد. چه نظری داری؟
حرف احسان در زمینه آهنگسازی کاملاً درست و بجاست. در مورد ملودی این اتفاق میافتد، اما در مورد تنظیم شاید این مسئله رخ ندهد. چون ما تنظیم را بر اساس سلایق و نظراتمان میسازیم و لطمهای به کار دیگران وارد نمیشود. تنظیمکننده مؤلف نیست، بلکه به نوعی به کار رنگ و لعاب میدهد.
* عوامل تولید آلبومت چه کسانی هستند؟
ملودیهای آلبوم توسط «علیرضا افکاری»، «مرتضی پاشایی»، «فرشید ادهمی»، «وحید پویان» و خودم ساخته شده است. «مونا برزویی» و «مهرزاد امیرخانی» هم از ترانهسرایان این آلبوم هستند.
* آلبوم در چه مرحلهای قرار دارد و چه زمانی منتشر خواهد شد؟
در حال جمعآوری آهنگها و ترانهها هستیم و قطعات هنوز تنظیم نشدهاند. برای تنظیم قطعاً از همکاران خوبم استفاده خواهم کرد تا تنوع لازم در این بخش ایجاد شود. شاید نهایتاً دو یا سه قطعه را خودم تنظیم کنم. تنظیم باقی قطعات را به دیگران واگذار خواهم کرد. با حساسیت بالایی کار را دنبال میکنم و نمیتوانم زمان دقیقی برای انتشار آلبوم اعلام کنم. فعلاً قصد دارم آثارم را به صورت تکآهنگ ارائه کنم و بازخوردها را بررسی کنم. اما احتمالاً اواخر سال جاری آن را به بازار خواهم فرستاد.
* در برخی آثار تو، حال و هوای موسیقی بندری به وضوح دیده میشود. در آلبومت هم از این فضا استفاده میکنی؟
طبیعی است که من موسیقی بندر را دوست دارم. اما در آلبوم شاید فقط در یک قطعه از حال و هوای موسیقی شهرم استفاده کنم.
* آلبومت از طریق چه شرکتی به بازار خواهد آمد؟
از سوی دو شرکت پیشنهادهایی ارائه شده اما فعلاً با هیچکدام به نتیجهی نهایی نرسیدهام. طبیعتاً با شرکتی که بتواند به بهترین شکل من و اثرم را حمایت کند وارد همکاری خواهم شد.
* تو در یک سال اخیر موزیسین فعالی بودی و در چند آلبوم مهم حضور داشتی. تکآهنگهایی نیز با تنظیم تو و صدای خوانندگان مطرح منتشر شده است. از کدامیک از این آثار بازخورد بهتری گرفتهای؟
قطعه «صدای عشق» با صدای «بابک جهانبخش» با استقبال خوبی مواجه شد. همچنین «سال درد» با صدای «مهدی یراحی» که اولین تجربهی ساخت ملودی و تنظیم من برای دیگران بود، بازخورد خیلی خوبی داشت و خدا را شکر یکی از قطعات موفق آلبوم «مثل مجسمه» بوده است. «هراس» با صدای «احسان خواجهامیری»، «شُر شُرِ بارون» با صدای «علی لهراسبی» و «یادگاری» با صدای «رضا صادقی» هم از دیگر آثاری بودهاند که استقبال خوبی از آنها به عمل آمده است.
* مهمترین پروژه کاری تو که خیلیها منتظر شنیدنش هستند، آلبوم «اسمش عشقه» با صدای «مرتضی پاشایی» است. این آلبوم در چه مرحلهای قرار دارد و بالاخره کی منتشر خواهد شد؟
تنظیمهای آلبوم تمام شده و روال اداری و قانونی برای انتشار آن در حال انجام است. پس از آن امور مربوط به چاپ و تکثیر انجام میشود و بعد روانه بازار خواهد شد. فکر میکنم انجام این پروسه حدوداً دو هفته زمان ببرد.
* تو پس از فوت مرتضی، مدیریت هنری این آلبوم -که به دلایل مختلف آلبوم مهمی است- را بر عهده داشتی. کار را چطور پیش بردی؟
ترانهها و ملودیها که در زمان حیات مرتضی نهایی شده بود. در زمینه تنظیم هم پیش از فوت دلخراش مرتضی، بخشی از کار را پیش برده بودیم و پس از فوت او خانوادهی محترم پاشایی این وظیفه را به من سپردند که این بخش از کار را مدیریت کنم. هفت قطعه ی آلبوم را من تنظیم کردهام. «کوشان حداد» و «انوشیروان تربتینژاد» هر کدام دو تنظیم در این آلبوم دارند. دو قطعه با تنظیم «میلاد ترابی» در این آلبوم قرار گرفته که یکی از آنها ریمیکس است. «مهران عباسی» و «محمد فلاحی» هم هر کدام یک تنظیم دارند. در خصوص کیفیت آثار هم باید بگویم هم من و هم سایر بچهها، با توجه به جایگاه ویژهای که مرتضی در موسیقی کشور دارد، نهایت تلاشمان را به کار گرفتهایم تا هم کارها از کیفیت بالایی برخوردار باشند و هم با علایق مرتضی سازگاری داشته باشند تا در نهایت مورد پسند مخاطبین او واقع شود. خدا را شکر حالا که آلبوم را میشنوم حس میکنم خیلی خوب از آب درآمده و یک یادگار بهیادماندنی از مرتضی منتشر خواهد شد.
* غیر از این آلبوم، آثار چه هنرمندان دیگری را در دست تولید داری؟
با «محمد علیزاده» و «بهنام صفوی» همکاری کردهام و در آلبوم هر کدامشان دو قطعه دارم. یک تکآهنگ برای «علی لهراسبی» ساختهام که به زودی منتشر میشود. همچنین در آلبوم «شهاب رمضان» هم همکاری خواهم داشت.