تا به حال به موسیقی تیزرهای تبلیغاتی دقت کرده‌اید؟ آنقدر کوتاه و صمیمی هستند که سریع در خاطر می‌مانند و حتی اگر سال‌ها بعد هم آن را بشنوید، یاد محصول تبلیغ‌شده می‌افتید. ساخت موسیقی تبلیغات، ژانری جدا از موسیقی‌های دیگر است.
به گزارش رادیوپدیده به نقل از هنرآنلاین، افراد زیادی در ایران نیستند که سراغ این نوع موسیقی می‌روند و همان تعداد کم هم، چندان اسم آشنایی ندارند. شاید چندان نام بهنام صبوحی برایتان آشنا نباشد اما شک نکنید که آثارش را شنیده‌اید. صبوحی همان است که "قور قوری جون"، "پیشول و میشول"، "باقالی پلو با محسن" و خیلی تبلیغات آشنای دیگر را ساخته است. كسی كه در كنار آهنگسازی برای كودكان به آهنگسازی برای تبلیغات هم مشغول است. متولد ۱۳۴۸ در تهران است. از سال ۶۶ وارد حرفه آهنگسازی شده و فقط هم برای کودکان کار می‌ساخته. اما از سال ۷۰ به این طرف، در حوزه‌های مختلف از جمله ساخت موسیقی فیلم‌های سینمایی، تله فیلم و سریال‌های تلویزیونی، ویدیو کلیپ‌ها و میان برنامه‌های مستند و برنامه کودکان فعالیت می‌کند. از سال ۷۰ که شروع ساخت و پخش تبلیغات تلویزیونی (بعد از انقلاب) در صدا و سیما بوده، صبوحی جزو اولین و پرکارترین آهنگسازان ساخت موسیقی برای آگهی‌های تبلیغاتی بوده و هست. با او درباره موسیقی تبلیغاتی و تفاوتش با موسیقی فیلم و دیگر ژانر گفت‌وگو كردیم.
موسیقی تیزر باید کوتاه و موجز باشد
صبوحی درباره تفاوت ساخت موسیقی برای تیزرهای تبلیغاتی و موسیقی سریال و فیلم، می‌گوید: یک ویژگی متمایزکننده موسیقی برای تبلیغات، زمان کوتاهش است. شما باید در حداقل زمان همه مطالب‌تان را بگویید. گاهی اوقات ما در بیست یا سی ثانیه باید یه چیزی را معرفی کنیم و در عین حال باید ملودی‌ای بسازیم که در این ده یا بیست ثانیه در ذهن مخاطب بماند. یعنی شما بلافاصله با شنیدن آن ملودی به یاد آن محصول بیفتید. در عین حال باید یک فضای شاد و سازگار با خود محصول هم داشته باشد. همه اینها باعث می‌شود که شاخه ساخت موسیقی تبلیغاتی، چه در دنیا و چه در ایران، تخصص خاصش را داشته باشد. یعنی فرد علاوه بر دانش موسیقایی باید روابط عمومی قوی در زمینه معرفی محصول را داشته باشد.
او یکی از ویژگی‌های اصلی که موسیقی تیزر را از سایر موسیقی‌ها جدا می‌کند، در کوتاه و موجز بودن آن می‌داند و ادامه می‌دهد: شما گاهی لازم است در موسیقی داستان پیدا کنید و به آن شاخ و برگ بدهید. ولی در آگهی تبلیغاتی شما اصلا وقت این چیزها را ندارید. شما باید از حداقل زمان بیشترین استفاده را ببرید. برای همین ساخت تیزر و موسیقی تیزر یک دید متفاوتی می‌خواهد. حتی گاهی هر کارگردانی نامداری نمی‌تواند کارگردان خوبی برای ساخت تیزر باشد.
در کنار دانش موسیقی باید دانش تبلیغات داشته باشید
صبوحی معتقد است؛ کسی که آهنگسازی فیلم و سریال انجام می‌دهد شاید چندان نتواند در ساخت موسیقی تیزر موفق باشد چون باید اطلاعاتش درباره تبلیغات هم در سطح خوبی باشد: ما در تبلیغات هماهنگی تصویر با موسیقی داریم که در موسیقی فیلم هم وجود دارد. وقتی شما وارد فیلمسازی می‌شوید باید بتوانید فیلمی را بسازید که در خدمت فیلم باشد و شما باید سینما را بشناسید. کسی که وارد ساخت موسیقی تبلیغات می‌شود هم باید سینما را بشناسد و هم اطلاعاتش درباره تبلیغات بالا باشد. چون ساختار آن، صرفا هنری نیست و ساختاری است که شما را مجبور می‌کند ملودی‌ای بسازید که در ذهن‌ها بماند و فراموش نشود و بتواند در خدمت آن کالا باشد. ولی کاملا یک بخشی از موسیقی فیلم است. یعنی شما باید موسیقی فیلم را بلد باشید و در کنارش توانایی‌های دیگر هم داشته باشید تا بتوانید این کار را انجام دهید. گاهی اوقات این تبلیغات با شعر همراه هستند. در واقع موسیقی تیزر تلفیقی از صداها، کلام، خواننده، کر، موسیقی و شعر است.
بار تبلیغاتی یک تیزر چقدر بر روی آهنگ است؟
بستگی به نوع تیزر دارد. بعضی از تبلیغات هستند که کاملا موزیکال هستند. در آن تیزرها بیش از نیمی از بار تبلیغ بر روی دوش موسیقی است. مثلا کاری به من پیشنهاد شده که مثلا چیزی بسازم که در مصرف آب صرفه شود. گاهی خودم شخصیت‌پردازی می‌کنم و مثلا خانواده‌ای را طراحی می‌کنم و برای هر کدام از اعضای خانواده شخیصتی تعریف می‌شود و اسمی برایشان گذاشته می‌شود. در نهایت هم قرار است پیام تبلیغی این تیزر با موسیقی منتقل شود. اینها صحبت‌های صبوحی است که معتقد است نقش موسیقی در تاثیرگذاری تبلیغ بسیار زیاد است.
تفاوت تیزر برای تلویزیون و رادیو
صبوحی معتقد است؛ یکی از اشتباهات بزرگ شرکت‌ها این است که نسخه صوتی را که روی آگهی تصویری‌شان وجود دارد، به رادیو می‌فرستند تا تبلیغشان در آنجا هم پخش شود. اما این کار ضربه بزرگی هم به تبلیغ و هم به محصول می‌زند: ما در رادیو تصویر نداریم. خیلی وقت‌ها باید نوع نگرش را عوض کنیم. در این جا موسیقی نقش برجسته‌تری دارد. آگهی‌های موزیکال به همان نسبت که در تلویزیون جواب داده‌اند در رادیو هم جواب داده‌اند. از آنجایی که در تبلیغات رادیویی دیگر شخصیت‌های فانتزی نداریم باید فضاسازی‌ها را به سمت فضاسازی‌های معمولی ببریم. بیشتر از گروه کر استفاده کنیم و صدای خواننده. خود محصول را هم نمی‌شود نشان داد و برای تبلیغ محصول باید اسمش را زیاد برد. اتفاقی که در تلویزیون خیلی پیش نمی‌آید. یک سری ایده‌های صوتی را هم در رادیو بیشتر می‌شود استفاده کرد. مثل باز و بسته شدن در، صدای شر شر آب، صدای پا و ....